Quercetin (Kuersetin) Nedir?
Kuersetin, birçok meyve ve sebzeye rengi veren flavonoid pigmentlerinden biridir. Günlük alınan besin kaynaklarında bol bulunan bu molekül, güçlü antioksidan özellikleri ile öne çıkar. Quercetin gibi flavonoidlerin yararları ve iyileştirici özellikleri, vücutta antioksidan olarak işlev görme yeteneğinden gelir. Antioksidan nedir sorusunun genel yanıtı, vücutta serbest halde dolaşan radikalleri bağlayabilen ve nötralize edebilen kimyasal bileşiklerdir. Serbest radikaller hücre içinde çoğaldıkları zaman hücreye ve DNA’ya ciddi hasarlar verebilir. Quercetin bu hasarların oluşmasını engellemeye yardımcı olabilir. Bununla beraber diğer birçok flavonoid gibi quercetin de, antienflamatuar ve anti kanserojen özelliklere sahiptir. Bu sayede vücutta meydana gelen çeşitli problemlerin iyileştirilmesinde yardımcı olabilir. (1,2)
Quercetin (Kuersetin) Ne İşe Yarar?
Birçok bitki ve besinde bulunan quercetinin vücut için birden fazla faydası mevcuttur. Genel olarak vücut sağlığının sürdürülmesinde yardımcı olabilir. Antioksidan özellik anlamında oldukça güçlü olan bu molekül, vücutta serbest halde dolaşan radikallerin etkilerini en aza indirebilir veya önlemeye yardımcı olabilir. Ayrıca vücuttaki histamin salgılayan hücreleri stabilize ederek antihistaminik özelliklere sahip olabilir. Bu sayede bağışık hücrelerinin salgıladığı ve vücutta alerjiye sebep olan histaminlerin salınımı önleyebilir. Genel olarak quercetin faydaları şu şekilde sıralanabilir:
- Serbest Radikallerle Savaşmak: Serbest radikaller, vücudun genel işleyişini bozarak vücutta çeşitli problemler çıkaran ve yaşlanmayı hızlandıran kararsız kimyasal yapılardır. Vücut metabolik faaliyetleri sonucu düzenli olarak serbest radikal üretir. Bunlarla beraber çeşitli dış etkenler de serbest radikallerin üretimine katkıda bulunabilir. Bu etkenler şu şekilde sıralanabilir:
- Sigara
- Zararlı güneş ışınlarına maruz kalmak
- Stres
- Alkol
- Kimyasal tüketimi
- Radyasyon
- Çevre kirliliği
- Sera gazları
- Vücutta serbest halde bulunan radikallerin miktarı arttığı zaman, radikaller vücudun antioksidan savunmasını aşabilir ve hücrede oksidatif hasara veya diğer adıyla oksidatif strese sebep olabilir. Quercetin antioksidan bakımından oldukça zengin olan bir flavonoid pigmentlerinden biridir. Antioksidanlar, vücutta serbest halde dolaşan radikallerin oksidatif etkilerine karşı vücudu koruyabilir. (1,2)
- İnflamasyonu Azaltmak: İnflamasyon, strese, yaralanmalara ve serbest halde dolaşan radikallere karşı vücudun verdiği tepkidir. İnflamasyon oluşumu, vücudun zararlı maddelerle savaşması ve iyileşmeyi için gerekli olabilir. Ancak vücutta sürekli inflamasyon oluşması vücuda zarar verebilir ve vücutta çeşitli problemlerin oluşmasına yol açabilir. Kuersetin, antienflamatuar özelliği ile vücutta inflamasyon oluşumunu önleyebilir. Günlük düzenli olarak vücuda quercetin almak, vücuttaki inflamasyon oluşumunu dengeleyerek sağlığın sürdürülmesinde yardımcı olabilir. (1,2)
- Alerji Oluşumunu Önleyici Özelliklere Sahip Olması: Bağışıklık hücrelerinin salgılamış olduğu histamin, vücutta alerjik reaksiyonlara sebep olabilir. Kuersetin, antihistaminik özelliği ile histamin salınımını düzenleyerek burun akıntısı, göz sulanması yüz ve dudakların şişmesi gibi alerji semptomlarını hafifletebilir. Ancak yine de quercetin, alerjik reaksiyonların kontrol alınması için kullanılan standart tedavi yöntemlerinden biri değildir. Alerji semptomları için önerilmeden önce daha fazla araştırmaya ihtiyaç olabilir. (1,2).
- Antibakteriyel ve Antiviral Özelliklere Sahip Olması: Quercetin vücutta bulunan birçok zararlı bakterinin ve virüsün büyümesine engel olabilir. Vücudun sağlığını olumsuz yönde etkileyen çeşitli bakterilerle ve virüslerle savaşması için quercetin etkili bir moleküldür. (1,2)
- Nörolojik Sağlığa Fayda Sağlaması: Vücuttaki serbest radikallerin artması sonucu oksidatif hasar meydana gelebilir. Oksidatif hasar, çeşitli nörolojik problemlerin gelişmesine yol açarak genel vücut sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir. Quercetin, serbest halde dolaşan radikalleri bağlayarak oksidatif hasarın oluşması önleyebilir. Bu sayede nörolojik açıdan gelişen problemlerin oluşma riski en aza inebilir. Bununla beraber kuersetin, yaşlanmaya bağlı gelişen bilişsel gerilemeyi azaltmak için de kullanılabilir. (1,2)
- Kalp Sağlığı İçin Fayda Sağlaması: Quercetin, kalp ve damarların sağlığını bozan ve vücutta çeşitli problemlere yol açan plak birikmesi riskini en aza indirerek genel vücut sağlığının sürdürülmesinde yardımcı olabilir. (1,2)
- Kan Basıncını Dengeleyici Özelliklere Sahip Olması: Kan basıncının yüksek olması vücutta çeşitli problemlere sebep olabilir. Quercetin kan damarlarını rahatlatarak kan basıncı dengeleyebilir. (1,2).
- Yaşlanmayla Mücadeleye Yardımcı Olmak: Vücutta serbest halde dolaşan radikaller yaşlanma sürecini hızlandırabilir. Quercetin, yaşlanan hücrelerin gençleşmesine ve yenilenmesine yardımcı olarak yaşlanma belirtilerinin ortadan kaldırabilir. (1,2)
- Egzersiz Performansına Yardımcı Olmak: Quercetin almak, vücut sağlığını olumlu etkileyerek dayanıklılığını artırabilir. Bundan dolayı egzersiz yaparken quercetin tüketmek, egzersiz yaparken vücut performansının artmasına yardımcı olarak alınan verimi artırabilir.(1,2)
- Kan Şekerinin Düzenlenmesine Yardımcı Olabilir: Kan şekerinin dengesiz seviyelerde olması, vücut sağlığını olumsuz etkileyerek çeşitli problemlerin oluşmasına ve yaşam kalitesinin düşmesine sebep olabilir. Halsizlik ve yorgunluğun nedenleri arasında düşük kan şekeri olabilir. Quercetin almak, açlık kan şekeri seviyelerinin düzenlenmesine yardımcı olarak genel vücut sağlığının korunmasına katkı sağlayabilir. (1,2)
Quercetin (Kuersetin) Hangi Besinlerde Bulunur?
Bağışık sistemini destekleyen quercetin, vücut sağlığının devamlılığı için düzenli olarak tüketilmesi gereken maddelerden biridir. Quercetin açısından zengin besinler tüketmek, vücudun ihtiyacı olan quercetin miktarını karşılayabilir. Günlük olarak tükettiğimiz birçok gıdadan quercetin alınabilir. Özellikle meyve ve sebzelerin dış kabuklarında, kabuklu yemişlerde, tahıllarda ve tohumlarda bol miktarda kuersetin vardır. Ancak gerekli durumlarda kuersetin takviyesi de alınabilir. Genel olarak quercetin içeren besinler şu şekilde sıralanabilir:
- Kapari
- Sarı ve yeşil biber
- Kırmızı ve beyaz soğan
- Arpacık
- Kırmızı elma
- Kuşkonmaz
- Kırmızı üzüm
- Kiraz
- Domates
- Brokoli
- Lahana
- Brüksel lahanası
- Turunçgiller
- Fındık, badem ve antep fıstığı
- Siyah ve yeşil çay
- Kırmızı yapraklı marul
- Kızılcık, yaban mersini ve ahududu
Besinlerdeki quercetin miktarı, besinlerin yetiştirilme şekline ve pişirme durumuna göre değişiklik gösterebilir. Genel olarak doğal yollarla yetiştirilen organik besinler, daha fazla quercetin içerebilir. (1,4)
Quercetin (Kuersetin) Nasıl Kullanılır?
Düzenli olarak meyve ve sebze tüketmek, beslenme yoluyla günlük quercetin ihtiyacının karşılanmasına yardımcı olabilir. Farklı kaynaklarda farklı dozlarda ifade edilse de genelde günlük quercetin ihtiyacı 500 ila 1000 miligram arasında değişiklik gösterebilir. Kırmızı soğan quercetin açısından en zengin besinlerden biridir ve 100 gram soğanda 28-48 miligram quercetin vardır. Ancak quercetinin kendi başına düşük bir biyoyararlanıma sahip olduğundan vücut quercetini zayıf bir şekilde emer. Dolayısıyla emilim oranını artırmak için kuersetini takviye edici gıdalarla beraber tüketmek gerekebilir. Takviye edici gıda nedir sorusunun genel yanıtı, beslenmeyi daha verimli kılmak için çeşitli mineral, protein, vitamin, yağ asidi ve karbonhidrat gibi öğelerle birlikte hazırlanan çeşitli formlarda maddelerdir. Bu ürünler mutlaka hekim ve eczacı tavsiyesi ile olmalıdır. Quercetin takviyesi almak, içeriğindeki C vitamini ve bromelain sayesinde daha yüksek quercetin emilimine yardımcı olabilir. (1,3)
Quercetin (Kuersetin) Yan Etkileri Var Mıdır?
Quercetin birçok meyve ve sebzede bulunur ve genel olarak tüketilmesi güvenlidir. Ancak günlük 1000 miligramdan fazla quercetin almak, vücutta çeşitli yan etkilere sebep olabilir. Quercetin yan etkileri baş ağrısı, karın ağrısı ve karıncalanma şeklinde görülebilir. Ayrıca quercetin, antibiyotiklerle ve diğer ilaçlar etkileşime girerek istenmeyen yan etkilere sebep olabilir. Bundan dolayı düzenli ilaç kullanan bireyler, hamile ve emziren kadınlar quercetin takviyesi almadan önce doktorlarına başvurmalıdırlar. (2,3)
Tıpkı quercetin gibi bitki ve doğal özler arasında yer alan ginseng nasıl kullanılır, ginseng faydaları nelerdir öğrenmek için ilgili içeriklerimize de göz atabilirsiniz.
Uyarı: Bu metin tüketiciyi konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.
